Wat je moet weten
Bedrijven en organisaties zijn wettelijk verplicht om een veilige werkomgeving te creëren voor hun medewerkers. Voor elektrische installaties en apparatuur is dit geen uitzondering. In Nederland zijn er twee belangrijke normen die zich richten op de veiligheid van elektrische installaties en apparaten: NEN 3140 en NEN 1010. Maar wat houden deze normen precies in? En waarom zijn keuringen en inspecties conform deze normen essentieel? In deze blog leggen we het uit.
Wat is NEN 1010?
De NEN 1010-norm richt zich op de veiligheid van nieuwe elektrische installaties in gebouwen. Deze norm geeft richtlijnen voor het ontwerpen, aanleggen en uitbreiden van elektrische installaties, waarbij de veiligheid van personen, goederen en dieren voorop staat. NEN 1010 is essentieel bij nieuwbouw, renovatie of uitbreiding van elektrische systemen.
Belangrijke aspecten van NEN 1010 zijn:
- De juiste dimensionering van elektrische bedrading en apparatuur.
- Bescherming tegen overstroom en kortsluiting.
- Veiligheidsvoorzieningen zoals aardlekschakelaars en zekeringen.
- Gevaarpreventie bij installatie in vochtige ruimtes, zoals badkamers en keukens.
Wat is NEN 3140?
NEN 3140 richt zich op het veilig gebruik en onderhoud van bestaande laagspanningsinstallaties. Deze norm biedt richtlijnen voor het inspecteren en onderhouden van installaties en elektrische apparatuur, en beschrijft hoe werknemers veilig kunnen werken met deze installaties.
Belangrijke punten van NEN 3140 zijn:
- Regelmatige inspecties van elektrische installaties en apparaten.
- Duidelijke instructies voor werknemers die met of in de buurt van elektriciteit werken.
- Veiligheidsprocedures en het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen.
- Registratie van onderhoud, inspecties en keuringen.
Waarom zijn keuringen en inspecties conform NEN 3140 en NEN 1010 belangrijk?
- Veiligheid op de werkvloer
Onveilige elektrische installaties kunnen leiden tot ernstige ongelukken zoals brand of elektrische schokken. Door keuringen uit te voeren volgens de NEN-normen, minimaliseer je deze risico’s en zorg je voor een veilige werkomgeving. - Wettelijke verplichting
Werkgevers zijn volgens de Arbowet verplicht om ervoor te zorgen dat elektrische installaties veilig zijn voor gebruik. Keuringen en inspecties volgens NEN 3140 en NEN 1010 helpen bedrijven te voldoen aan deze wettelijke vereisten. - Voorkomen van uitval
Door regelmatig inspecties uit te voeren, kun je defecten of slijtage aan elektrische installaties vroegtijdig opsporen. Dit voorkomt onverwachte storingen, die kunnen leiden tot productiviteitsverlies of stilstand van bedrijfsprocessen. - Verlengde levensduur van installaties
Goed onderhoud en regelmatige keuringen zorgen ervoor dat elektrische installaties langer meegaan. Door tijdig onderhoud uit te voeren, voorkom je hoge kosten door vervanging van installaties die voortijdig versleten zijn. - Verzekeringsvereisten
Veel verzekeraars eisen dat elektrische installaties en apparaten regelmatig worden geïnspecteerd conform de NEN-normen. Dit kan belangrijk zijn bij schadeclaims in geval van brand of andere incidenten veroorzaakt door elektriciteit.
Hoe vaak moeten keuringen en inspecties plaatsvinden?
- NEN 1010: Inspecties conform NEN 1010 worden vooral uitgevoerd bij nieuwbouw, verbouwingen of uitbreidingen van elektrische installaties. Na de oplevering van een nieuwe installatie dient een opleveringskeuring plaats te vinden om te controleren of de installatie voldoet aan alle veiligheidseisen.
- NEN 3140: Keuringen en inspecties volgens NEN 3140 moeten periodiek worden uitgevoerd. Voor veel elektrische installaties geldt een inspectiecyclus van 1 tot 5 jaar, afhankelijk van het type installatie en de omgeving waarin deze zich bevindt. Apparatuur die intensief wordt gebruikt of in een risicovolle omgeving staat, moet bijvoorbeeld vaker worden gekeurd.
Wie mag de keuringen en inspecties uitvoeren?
Niet iedereen mag zomaar inspecties of keuringen uitvoeren. Zowel de NEN 1010 als de NEN 3140 eisen dat de keuringen worden uitgevoerd door gekwalificeerde personen, ook wel Vakbekwame Personen (VP’s) genoemd. Deze personen moeten voldoende kennis en ervaring hebben van elektrische installaties om de inspecties uit te voeren en moeten bekend zijn met de specifieke eisen van de NEN-normen.
Daarnaast kunnen Installatieverantwoordelijken (IV’s) en Werkverantwoordelijken (WV’s) toezicht houden op de veiligheid van installaties en medewerkers die werken aan of met elektrische installaties.
Conclusie
Het regelmatig laten keuren en inspecteren van elektrische installaties en apparatuur volgens de NEN 3140 en NEN 1010 is cruciaal voor de veiligheid, continuïteit en naleving van de wet. Door te investeren in deze keuringen zorg je niet alleen voor een veilige werkplek, maar verminder je ook de kans op storingen, ongevallen en juridische problemen.
Of je nu een nieuwe installatie laat aanleggen of een bestaande installatie onderhoudt, het volgen van de NEN-normen is dé manier om elektrische veiligheid in jouw bedrijf te waarborgen.
